EKONOMİ

Ekonomik sistemler, politika hedefleri ve piyasa mekanizmaları arasındaki dengeler üzerine inşa edilir. Ancak, reel piyasalarda ideal koşulların nadiren gerçekleşmesi nedeniyle, amaçlanan ekonomik sonuçlardan sapmalar meydana gelebilir. Bu sapmaların önemli nedenlerinden biri piyasa friksiyonlarıdır. Piyasa friksiyonları, kaynakların optimal tahsisini engelleyen ve ekonomik aktörler arasındaki bilgi, zaman veya maliyet dengesini bozan unsurlardır. …

Ülke  ekonomilerinde, atıl sermaye birikimi ve likidite tuzağı sorunlarıyla birlikte, yabancı girişimcilere tanınan ayrıcalıkların yarattığı karmaşık bir tabloyla karşı karşıya olduğunu varsayalım. Atıl sermaye, kaynakların üretken yatırımlar yerine finansal piyasalarda pasif biçimde tutulması anlamına gelirken, likidite tuzağı da düşük faiz ortamında yatırım ve tüketimin canlanmaması halidir. Ancak burada kritik bir …

500+ aktif fay hattı üzerinde yaşayan Türkiye nüfusunun %70’i yüksek risk altında. Bilimsel kentsel dönüşüm, toplumsal farkındalık ve kurumlar arası koordinasyon ile can kaybı %90, ekonomik kayıp %70 azaltılabilir. Türkiye, Alp-Himalaya deprem kuşağında yer almakta; TÜİK (2024) verilerine göre nüfusun %70’i yüksek riskli bölgelerde yaşıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği …

1. Spekülatif Sermaye ve “Fırsat Ekonomisi” Tuzağı:• Yabancı portföy yatırımları 2010-2020’de $452 milyar giriş-yaparken (TCMB), 2021’de tek haftada $7.4 milyar çıkış yaşandı. Bu “sıcak para”, reel üretim yerine: Borsa İstanbul’da köpük (2021 P/E oranı 25, dünya ort. 15), Dövizde yapay dalgalanma yarattı.• Etik İhlal: Yabancı fonların Türkiye’yi “yüksek risk/yüksek getiri” pazarı olarak pazarlaması (JPMorgan 2023 raporu), faiz artışlarını küresel sermayeye transfer mekanizmasına …

Piyasalar, tıpkı fizik yasaları gibi, itici güçler ve dirençler arasında denge arar. Stratejik planlama ise bu kuvvetlerin bileşkesini doğru okumaktan geçer. Ekonomik sistemleri çoğu zaman soyut kavramlar, karmaşık grafikler ve bitmek bilmeyen verilerle anıyoruz. Oysa gerçekte, ekonomi tıpkı fizik gibi bir kuvvetler oyunu… Bir yanda itici güçler, diğer yanda direnci …

Diplomatik Amaçlar ve Normatif Hegemonya

Özellikle düşük gelirli tüketici gruplarının dijital ödemelere adapte olmakta zorlanmalarının temel nedenlerinden birinin kolay borçlandırma yönetimi olduğunu ve ekonomide yaşanan bu yönetim politikalarının ulus devletler üzerindeki stratejik etkilerini anlayabilmek için bir toplumun aile yapısına nasıl yansıdığını gözlemleyerek deneyim sahibi olduk.

Son haftalarda altın fiyatlarında hızlı bir yükseliş görülürken, borsa endeksinde aşağı yönlü bir seyir dikkat çekiyor. Fed Başkanı Powell’ın faiz indirimi sinyalleri, piyasalarda hareketlilik yarattı. Peki, gram altında 3 bin TL seviyesi görülecek mi? Borsa yeniden 10 bin puanın üzerine çıkar mı? Dolar kuru için yıl sonu tahminleri neler? Fed’infaiz …

Son bir yılda konut fiyatlarında yaşanan reel bazlı kayıp, kira fiyatlarına da yansımaya başladı. Ancak satılık konut fiyatlarındaki düşüş, kira fiyatlarındaki gerilemeden daha fazla oldu. Bu durum, kirada amortisman sürelerini son 13 yılın en düşük seviyesine çekti. Temmuz ayında konut satışları Türkiye genelinde yüzde 16 artarak 127 bin 88‘e ulaştı. …

Dönemlere göre ne kadar istihdam yaratıldığına yönelik işgücü istatistiklerini TÜİK açıklıyor ama dönemsel istihdam artışını gösteren bir başka veri de BES’teki otomatik katılım sistemidir ve bunu da birçok kişi bilmez. Çalışanlar, maaşlarından belirli bir miktar (brüt asgari ücretin yüzde 3’ü) kesilerek, işverenleri tarafından BES’e dahil edilir. Sisteme giriş zorunlu olsa …